Skomplikowana prostota

Pomimo pozornej złożoności korekty na WIG20 konstrukcja wciąż wygląda na prosty zygzak abc - a więc konstrukcję jakiej należałoby oczekiwać na aktualnym etapie rozwoju hossy. Formacja składa się z szybkiej, prostej w budowie fali a - rozbudowanego w czasie trójkąta w fali b oraz wyraźnie pięciofalowej skompresowanej do TUK (na to wskazuje dotychczasowa budowa) fali kończącej c.

W ostatniej fazie korekty oczekiwać będę dywergencji między ceną a względną siłą indeksu (RSI). Szerokość trójkąta, wewnętrzne fale korekty w fali 1. oraz projektowane proporcje Fibo między 2 i 1 oraz c i a  wskazują na wsparcie w rejonie 1.990 - 2030 pkt. Oczekiwany czas finalizacji korekty to zwyczajowy miesiąc krachów (możliwe błyskawiczne (c) z podsycającym strach złamaniem linii wsparcia TUK).

Formalne potwierdzenie fali i z 3: wzrost > 2.421 pkt.
Formalne zanegowanie scenariusza: spadek < 1.990 pkt.

Powodzenia!

Quo Vadis GPW

Dokąd zmierzasz giełdo? Pierwszy raz od dawna jest to dla mnie całkowitą niewiadomą. Najbardziej prawdopodobne, że WIG20 jeszcze nie zakończył fali 2. i będzie spadał aż do momentu ustanowienia nowego lokalnego dna. Zazwyczaj fala kontynuacji po finalizacji trójkąta jest krótka i sięga jedynie szerokości trójkąta. Tu jednak jest pewien szkopuł. Trójkąt w tym miejscu nie wygląda technicznie poprawnie. Idzie o niuanse. Zgodnie z regułą 68.: "Trójkąt zaczyna się i kończy prostym zygzakiem". Ostatnia fala prostym zygzakiem nie była (raczej załamanym w ostatniej fazie, potrójnym zygzakiem). Fakt ten pozostaje dla mnie wielce problematyczny.

W związku z tymi nieścisłościami na ten moment nie posiadam scenariusza wiodącego. Ustawiam się w trybie oczekiwania - "wait and see" ze szczególną obserwacją poziomu w rejonie 2000 pkt.

* * * * *

Od początku 2019 r. polski parkiet wyróżnia się tragikomiczną wręcz słabością. Zdaje się że przyczyny takiego stanu rzeczy tkwią niemal w 100% w polityce. Nie będę ich tu jednak ani wymieniał ani tym bardziej analizował. Nie leży to w sferze moich zainteresowań. Poniżej przedstawiam jedynie konsekwencje. 

Rysunek przedstawia porównania relatywnej siły WIG20 w zestawieniu z (w miarę) reprezentatywnym, choć i subiektywnym zbiorem światowych indeksów (przydałoby się więcej ale obraz by zanadto się zamętnił). Horyzontalna białą linia to nasz benchmark od początku 2019 r. przyrównany dzień po dniu do głównych indeksów wyrażonych w lokalnych walutach (zgodnie z kolejnością jak w legendzie):

• Węgier,
• Czech,
• Rosji,
• Ukrainy,
• Grecji,
• Hiszpanii,
• Niemiec,
• Wielkiej Brytanii,
• Turcji,
• Chin,
• Japonii,
• Tajwanu,
• USA,
• Krajów Gospodarek Wschodzących.

Jak widać nawet turbulentna, pogrążająca się w ekonomicznym chaosie i obdarowana niemal już śmieciowymi ratingami Turcja była mocniejsza od nas (+4%) a okresowo jedynie Ukraina okazywała znacząco większą słabość, choć ostatecznie wyschodzi na plus. Reszta giełd zostawiła nas daleko w tyle, a liderami grupy są Grecja (!?!) (+29%), Chiny (+27%) oraz Rosji (+24%)!

Czy cokolwiek usprawiedliwia tak rozpaczliwy obraz i tragiczną pozycję naszego parkietu łącznie z tłem malowanym przez naszych wschodnich sąsiadów? Kiedy ta bolesna słabość polskiej giełdy się skończy? Czy jest szansa na odreagowanie jeszcze przed przeprowadzeniem reformy OFE? Nadal uważam, że tak, jednak krytyczne poziomy zbliżają się ostatnio bardzo szybko - szybciej niż ktokolwiek mógł się spodziewać.

W20 vs OW20: rozliczenie i wnioski

Opcja OW20E192500 została sprzedana po 28 dniach utrzymywania w porfelu. Potężna konsolidacja okazała się być zabójcza dla jej wartości. Spadek indeksu o 1,5% spowodował spadek wartości opcji o ponad 90%. Założony stop loss został zrealizowany wraz ze spadkiem indeksu W20 poniżej 2.340 pkt, co było równoznaczne z zanegowaniem potencjalnej superfali.

Szczegółowe rozliczenie wygląda następująco:

Wartość początkowa W20: 2.376

Wartość końcowa: 2.340

Różnica: -36 pkt. (-1,5%)

Wartość początkowa opcji (ASK): 11 pkt.

Wartość końcowa (BID): 1 pkt.

Różnica: -10 pkt. (-90%)

Uśredniony (przybliżony) wpływ współczynników greckich na wycenę opcji:

Delta: -36 (pkt) * 0,11 = -3,9

Thetha: 28 (dni) * (-0,27) = -7,5

Vega: 1,2 (wzrost zmienności implikowanej) * 2 = +2,4

Bid/Ask Spread: -1,0

SUMA: -10,0 pkt.

Wnioski:

1. Jak widać nie spadek instrumentu bazowego lecz jego zachowanie i przedłużająca się konsolidacja odpowiadały za największą część straty;

2. Największym wrogiem pozycji długich (OTM) nie jest Delta (ruch instrumentu bazowego w odwrotnym kierunku niż zakładany) lecz Thetha - ciągła deprecjacji wartości czasowej;

3. Thetha jest jednocześnie największym sprzymierzeńcem pozycji krótkich (OTM) (następny eksperyment będzie oparty o takie właśnie podejście);

4. Delta nabiera znaczenia wraz z przejściem opcji z OTM do ATM (Delta = 0,5) i następnie coraz głębiej ITM (zmierza do 1);

5. Zmienność implikowana (Vega) jest trudna do oszacowania i uwzględnienia a priori w wycenie opcji;

6. Spread na najtańszych opcjach praktycznie praktycznie wyklucza opłacalność zajmowania pozycji. Dla opcji < 20 pkt. maksymalny spread dopuszczalny dla animatorów rynku (a ci w pełni korzystają ze swoich uprawnień) to 2,5 pkt dla dwóch najbliższych serii co już przy opcjach wartych 5 pkt (50 zł) może oznaczać 50% natychmiastowej straty przy zajęciu pozycji; poniżej wyciąg z programu GPW pod pięknym tytułem 'Super Animator':

"Minimalne wymogi i dodatkowe warunki animowania w ramach Programu: 

1. Obecność w arkuszu zleceń – 80%; 
2. Minimalny wolumen zleceń – 10 opcji; 
3. Maksymalny spread:

• dla serii opcji z najbliższym terminem wygaśnięcia jeżeli: 
• limit ceny w zleceniu kupna ≤ 20 pkt = 2,5 pkt, 
• 20 pkt < limit ceny w zleceniu kupna ≤ 200 pkt = 10%,  
• limit ceny w zleceniu kupna > 200 pkt = 20 pkt; 
• dla serii z drugim i trzecim najbliższym terminem wygaśnięcia jeżeli: 
• limit ceny w zleceniu kupna ≤ 20 pkt = 2,5 pkt, 
• 20 pkt < limit ceny w zleceniu kupna ≤ 200 pkt = 12,5%, 
• limit ceny w zleceniu kupna > 200 pkt = 25 pkt; 
• dla serii opcji z pozostałymi terminami wygaśnięcia jeżeli: 
• limit ceny w zleceniu kupna ≤ 20 pkt = 3,0 pkt, 
• 20 pkt < limit ceny w zleceniu kupna ≤ 200 pkt = 15%, 
• limit ceny w zleceniu kupna > 200 pkt = 30 pkt;"

(https://www.gpw.pl/pub/GPW/czlonkostwo/animator/program_zachet/Program_SuperAnimator_rynek_terminowy_OW20_II.pdf)

7. Obecność indywidualnych inwestowów na rynku opcji jest znikoma - zlecenia kupna po BEST BID i sprzedaży po BEST ASK zazwyczaj nie wypełniają się;

8. Dzięki dźwigni, nieliniowej wycenie oraz możliwości budowy złożonych strategii opcje mogą  być dobrym instrumentem hedgingowym, ale skrajnie ryzykownym spekulacyjnym;

9. Podejście do opcji musi zawierać w sobie założenie o dopuszczalnej 100%-owej stracie całkowitej.

Wierzymy w superfalę > long na opcji call OTM

Kupmy sobie opcję. Zobaczymy co się stanie.

opcja W20E192500

Underlying: Indeks Wig20
Typ: Call

Strike: 2.500 pkt

Expiry: 3 piątek maja 

* * *
 

Moment zakupu > sygnał potwierdzenia fali .iii (wzrost W20 > 2.376 pkt) i poparcie na kontraktach (wzrost FW20 > 2.380):

2. kwietnia g. 14:20

Zakup po cenie ASK oferowanej w momencie wygenerowania sygnału przez animatora: 

11,0000 punktów (110 zł)

Implied volatility*: 14,18%

Delta**: 0,1686

Gamma***: 0,0028

Theta****: -0,3462

Vega*****: 2,10

Wartość wewnętrzna******: 0,0000

Wartość czasowa*******: 11,0000

* * *

Monetaryzacja:

Strategia I: domknięcie luki z 6. lutego z subiektywnie ustalonym punktem wyjścia na poziomie 2.520 pkt.

Strategia II: trzymanie do wygaśnięcia.

(Stop loss: pełne zanegowanie świecy z 2. kwietnia: spadek < 2.341 pkt).

Rozliczenie ze strategii nastąpi więc w dwóch transzach - raz w oparciu o wartość docelową i raz w oparciu o czas wygaśnięcia (ew. w oparciu o stop lossa).

Strategia podobna do no. 1 realizowana jest przez mnie również real-life.

__________________

*oczekiwana zmienność instrumentu bazowego w skali roku określona z pewnością 1 odchylenia standardowego charakterystycznego dla normalnego rozkładu cen (68,27%);

dla obliczenia oczekiwanego odchylenia can w okresie życia opcji należy znormalizować wynik do pożądanej daty wygaśnięcia: 2.376*14,18%*(31/250)^(1/2)=11,86%;

oczekuje się więc, że do wygaśnięcia opcji WIG20 z 68%-ową pewnością poruszał się będzie w przedziale około 2.257 - 2.495 pkt.

**wzrost W20 o 1 punkt przełoży się na wzrost ceny opcji o 0,1686 punktu

***wzrost W20 o 1 punkt przełoży się na wzrost Delty o 0,0028 punktu

****opcja codziennie traci 0,3462 punktu (wartości czasowej)

*****wzrost IV o 1 punkt przełoży się na wzrost ceny opcji o 2,1 punktu

******opcja nie jest w cenie więc nie posiada wartości wewnętrznej

*******wartość proporcjonalna do czasu do wygaśnięcia zmniejszająca się codziennie o Theta

Akcelerator cząstek W20

Ostatnia, głębsza niż oczekiwałem korekta nieco zmodyfikowała oznaczenia fali, jednak bez wpływu na całą projekcję. Jeśli scenariusz miałby się nadal realizować, a tak raczej będzie, WIG20 powinien w najbliższych dniach (lub z niewielkim poślizgiem) dostać niezłego przyspieszenia. Tak czy inaczej układ fal nie pozostawia niedźwiedziom wielkiego pola manewru.

Trudno jednoznacznie stwierdzić czy .ii już się zakończyła. Jeżeli tak w istocie było, to była szybkim potrójnym zygzakiem, co by idealnie harmonizowało z dotychczasowym zygzakiem w (ii) i płaską w [ii]. W takim wypadku, zgodnie z regułą zmienności, w .iv oczekiwałbym korekty prostej, horyzontalnej i relatywnie głębokiej - np. płaskiej rozszerzonej z dołu.

Jeśli przyspieszenie nie przyjdzie w tym tygodniu - prawdopodobnie konstrukcja korekty się wydłuży do postaci płaskiej (lub kombinacji płaska + zygzak) rozbudowując bazę dla przyszłej głębokiej korekty w fali ii. W takim wypadku akceleracja zostanie jedynie odłożona w czasie.

Powodzenia!

W20 w drodze na szczyt 2011

Dłużsi stażem czytelnicy bloga wiedzą, że MirażeFortuny od lat (2013 rok) śledzą konsekwentnie jeden scenariusz. Jest to scenariusz wielkiej hossy, z punktu widzenia której nowa perspektywa sprowadzi wzrosty 2002 - 2007 do poziomu mizernej zmarszczki przy potężnej fali pływu. Fala ta będzie prowadzić nasz rynek przez około półtorej dekady złotego wieku. Będzie to wiek rozwoju gospodarczego Rzeczypospolitej znamionowanego konsekwentnym wysokim wzrostem PKB, wymiernym przyrostem sprzedaży i konsumpcji, niskimi stopami procentowymi, tanim kredytem, silną złotówką, rosnącymi cenami nieruchomości, galopującą siłą nabywczą wypłat, nieistniejącym bezrobociem, rozwojem socjalnych inicjatyw, naprawą demografii, stabilizacją polityczną, bezpieczeństwem wewnętrznym i zewnętrznym. "Złoty wiek" potrwa do połowy 4 dekady. Polska się wzbogaci. Będzie to najlepszy okres dla Polski od czasów 20-lecia międzywojennego. Potem nastąpi wydarzenie, które zachwieje pokoleniowym wysiłkiem i chwilowo zburzy nowy porządek rzeczy.

* * *

Zgodnie z oczekiwaniami WIG20 wszedł fazę relatywnej siły zarówno względem średnich i małych spółek jak i zagranicy. Taki stan rzeczy powinien się utrzymać dłużej (lata nie miesiące). Oba fakty są ze sobą oczywiście powiązane. U ich podstaw stoi zagraniczny kapitał, który odpływając z rynków dojrzałych będzie przepływał w kierunku rynków wschodzących uderzając głównie w najmocniejsze spółki zebrane w lewarowanych, "hedgowalnych" futuresami i opcjami narodowych benchmarkach, takich jak WIG 20.

Aktualizuję oznaczenia fali. Całość przyjęła postać nie prostego lecz podwójnie złożonego impulsu, tzn. takiego, który zainicjowany został zwodniczą konfiguracją fal "pierwszych" różnego stopnia do złudzenia przypominających zygzak. W końcu jednak rynek zdradził swoje zamiary i  widać że pozorne "abc" jest w rzeczywistości konfiguracją nakładających się "jedynek": (i)-(ii)-[i]-[ii]-.i-.ii-.iii... (tu obecnie jesteśmy - ok. 40% fali i już za nami). Formacja trochę zaskakująca na tak wczesnym etapie rozwinięcia fali 3. jednak alternatywy dla takiego oznaczenia już chyba nie ma...

Parę szczegółów wartych wzmianki:

1. Fala (ii) była wertykalna, prosta i głęboka - zygzak;
2. Fala [ii] była horyzontalna, prosta i głęboka - płaska obustronnie załamana;
3. Fala .ii jest niejednoznaczna i trudna do identyfikacji lecz głęboka (płaska obustronnie rozszerzona lub złożony zygzak + zygzak).

W związku z tym, pozostawiając rozwój fali w zgodzie z regułą 3. KODEKSU należy oczekiwać, że

1. Fala .iv będzie płytka i jednoznaczna w identyfikacji, np. samotna płaska;
2. Fala [iv] będzie wertykalna, złożona i płytka - np. gwałtowny potrójny zygzak, który wprowadzi silny element niepewności o kontynuację trendu;
3. Fala (iv) będzie horyzontalna, złożona i płytka i wprowadzi z kolei sporo bałaganu - np. płaska + trójkąt  (+?).

Po zakończeniu fali i oczekuję korekty w postaci zygzaka lub płaskiej lub ich kombinacji ze wsparciem w okolicy fali .iv lub .ii.

Na koniec warto zwrócić uwagę na RSI, który zarówno na dziennym jak i tygodniowym interwale pozostaje wciąż daleko od strefy wyprzedania. Natomiast EMA100 jest blisko przewyższenia EMA200. Sygnał w przeszłości bardzo często wykorzystywany był do chwilowego osłabienia popytu (fala ..iv?).

Formalne zanegowanie powyższego scenariusza mogłoby nastąpić w wypadku spadku indeksu poniżej 2.344 pkt.

Powodzenia!

Giełda przodem, Forex później

Większość 3. kwartału WIG20 spędził rysując agresywny impuls, którym przebił lokalne majowe maksimum. Sygnał ten wraz z konstrukcją fali interpretowałem jako koniec korekty i wstęp do fali 3. Rynek miał jednak inne zamiary. Impuls został w całości zanegowany. W tym samym momencie nastroje sięgnęły dna (twardego?). Przewaga niedźwiedzi nad bykami osiągnęła rekordowy (po raz kolejny - kumulacja negatywnych nastrojów jest znamienna) poziom 45,6% wydłużając tę passę do 37 tygodni.

Kluczem do interpretacji całej formacji pozostaje wspomniany impuls. Zgodnie z teorią fal Elliotta samodzielny impuls nigdy nie tworzy a jedynie współtworzy korektę. W tym wypadku mieliśmy do czynienia z korektą 3-3-5 czyli tzw. płaską. Po jej finalizacji rynek wyrysował falę c w postaci trójkąta ukośnego kończącego równego co do długości 0,764% fali a. Całość utworzyła oczekiwany na etapie fali 2. prosty zygzak.

Dolar po uklepaniu dna na początku roku wyrysował impuls a następnie wszedł (prawdopodobnie) w trójkąt (rozszerzający się). Próba zgrania wiodącego scenariusza W20 z projekcją przyszłych wydarzeń na USD/PLN sugeruje, że taka interpretacja przedłużającej się konsolidacji na crossie jest prawdopodobna. Obecnie oczekiwanemu odbiciu w podfali i fali 3 towarzyszyć powinno dość znaczące umocnienie złotówki. To jednak nie byłby koniec jej słabości bo po zakończeniu trójkąta złotówka powinna raz jeszcze "popisać" się chwilą słabości ustanawiając szczyt notowań w okolicy 3,90. Ruch ten powinien zgrać się mniej więcej z podfalą ii na W20. 

Dlaczego mniej więcej? WIG20 pomimo bardzo wysokiej ujemnej korelacji z PLN= na swój sposób wyprzedza walutę wyznaczając kolejne ekstrema parę miesięcy wcześniej. Tym samym dolar kroczy za benchmarkowym indeksem. Zagraniczni inwestorzy nie kreują sytuacji na naszym rynku, lecz podążając za nią podobnie jak reszta uczestników dostosowując swoje decyzje do bieżącego rozwoju wypadków. Ruch wiodących trendów na rynku jest wypadkową decyzji wszystkich jego uczestników, zagranica nie jest w żaden sposób uprzywilejowana.

Powodzenia!

Fala 3.

Korekta w formie prostego zygzaka abc kompletna. Tym samym fala 2. najprawdopodobniej sfinalizowana (reg. 32. KODEKSU). Mocny popyt skrócił TUK w ostatniej krótkiej podfali do 2.097. 

Formalnym potwierdzeniem wzrost >2.287 pkt.

Rynek w początkowej fazie podfali i fali 3. Wstępny zasięg: ~2.500 pkt.

Powodzenia!

Płytka korekta - głęboka korekta

Aktualizacja obrazu korekty dla fali 2.

Wraz z potwierdzeniem płytkiej korekty w wewnętrznej fali b (płaska podwójnie załamana) całość nabrała nagle predyspozycji do agresywnego zygzaka (docelowo >50% fali 1.). Idealny poziom to ~2.030 pkt. Idealny czas docelowy: ~ 13. czerwca 2018.

Jeszcze jedna obserwacja, której zabrakło na obrazku. Pierwsza fala liczyła 1.010 punktów - blisko współczynnika fibo 987. Spadek do 2.030 oznaczałby korektę o 620 punktów - blisko 610 punktów - kolejny współczynnik fibo (610/987 = 0,618). Jeśli matematyka w analizie fal Elliotta miałaby się kiedyś przydać, to jest odpowiedni moment.

* * *

Aktualizacja (1. czerwca).

• 18 z rzędu negatywny odczyt nastrojów SII (30%-owa przewaga niedźwiedzi nad bykami), 
• Fala c korekty wykazuje pewne symptomy TUK,
• Możliwe załamanie w ostatniej podfali fali c wzorem końcówki fali a,
• Wciąż możliwe wykończenie korekty do poziomu ok. 2.145 pkt. (50% fali 1.),
• Jeśli c nie przejdze w TUK ostatnia podfala załamie się do 2.145 (lokalnie podwójne dno) lub wydłuży do 2.025 (opcja z głęboką korektą),
• Kluczowe poziomy: 2.273 / 2.145 pkt.

Powodzenia!

Elementarz

Potwierdza się scenariusz z falą płaską w b elementarzowego zygzaka abc dla fali 2. Obecnie rynek realizuje już jego część (c) o teoretycznym zasięgu ok. 2.400 pkt (<0.5 fali a)

Tak płytkie zniesienie fali a pociągnie za sobą pewne konsekwencje:

1. Cała korekta powinna zakończyć się szybciej niż pierwotnie zakładałem (13. czerwca fala 2. będzie równa 0,236 czasu trwania fali 1.),
2. Fala b zygzaka jest zawsze prosta w związku z czym nie oczekuję przedłużenia niepewności i dodatkowego jej złożenia (np. w postaci dodatkowego zygzaka w górę), lecz rychłego powrotu do spadków i wykończenia korekty,
3. Fala c będzie szybka i prosta bez wyraźnego podziału na pięć podfal w odróżnieniu od fali a - taki jej wygląd powinien wyrysować u końca dywergencję na tygodniowym RSI między końcem fali a i c.

Ponadto:

1. Fala a była gwałtowna i samodzielnie osiągnęła oczekiwany poziom korekty całkowitej dla fali 1., w związku z czym niewykluczone jest załamanie w fali c lub nawet to, że korekta już się zakończyła (warunek wartościowy spełniony - czasowy nie, budowa wewnętrzna również temu przeczy),
2. Zarówno podfala (iii) jak i (v) w a były trójkątami ukośnymi rozszerzającymi się; co więcej ostatni ruch podfali (v) załamał się do 2.201 pkt. i zainicjował gwałtowne odreagowanie,
3. Istnieje możliwość, że fala c przyjmie postać TUK i rozciągnie się w czasie do ok. 5 września (0,382 czasu trwania fali 1.),
4. Wyidealizowany poziom docelowy dla fali 2. to ~2.150 pkt.,
5. Niespotykana seria (15 z rzędu) negatywnych sald nastrojów dotyczących przyszłości WIG sprzyja kontynuacji hossy w długim terminie.

* * * * *

Aktualizacja scenariusza na dzień 18. maja.

Wygląda na to, że fala (b) będzie sama w sobie trójkątem. To zaprzecza fali płaskiej w b na rzecz prostego zygzaka (trójkąty w płaskiej praktycznie nie występują). Tak obecnie wygląda wiodąca interpretacja fal trwającej korekty.

Tym samym 3 pierwsze uwagi z powyższego wpisu tracą na aktualności. Czas docelowy dla końca fali 2. wraca do pierwotnie zakładanych proporcji Fibo względem czasu trwania fali 1. - 5. wrzesień / 14. listopad.  Pozostałe 5 obowiązuje. 

Powodzenia!