wtorek, 29 października 2019

Inflacyjna gilotyna

Wykres przedstawia cenę WIG od początku istnienia (16. kwiecień 1991 = 1 000) w zestawieniu z cenami indeksu skalibrowanymi o inflację (month-to-month, not seasonally adjusted). Wolałbym użyć do tej analizy indeksu Total Return niestety sumaryczny indeks uwzględniający dywidendy wraz z ich reinwestycją nie istnieje a samodzielne zdefiniowanie takiego kompozytu byłoby dość kłopotliwe i całkiem czasochłonne.**


1991 - 2019*
Zysk nominalny: 5 586%
Średnioroczny zysk nominalny: 15,2%
Zysk realny: 439%
Średnioroczny zysk realny: 6.1%
Inflacja całkowita: 954%
Średnioroczna inflacja: 8,6%

Jak widać budowanie portfela inwestycyjnego w oparciu o szeroki rynek w celu ograniczania ryzyka jak dotąd mijało się z celem. Pozorny wysoki zwrot z inwestycji  w WIG - nominalnie ok. 5,5 tys. % (sic!), rok do roku 15% - był jedynie pokłosiem wysokiej inflacji. Całkowite CPI w tym okresie wyniosło prawie 1 000% przy średniorocznym ponad 8,5%-owym wskazaniu. Przy czym gross utraty wartości odnosił się do ostatniej dekady XX wieku. Pierwsza "tercja" badania (1991 - 2000) odpowiedzialna była za 2/3 całkowitej deprecjacji!

Urealnione inflacyjną deprecjacją zwroty z inwestycji wyglądają już mniej zachęcająco. Realnie można było zarobić 12-krotnie mniej - niecałe 500% - co przekłada się na rzeczywiste wzbogacenie na poziomie 6% rocznie. Ktoś mógłby zauważyć, że dla takiego zwrotu (niemal gwarantowanego przy replikacji rozproszonego portfela inwestycyjnego WIG) rynek nie oferuje żadnych alternatyw. Jednak już np. wejście w rynek na szczycie 1994 było jedynie pozornie zyskowne. Od marca 1994 r. daje wciąż co prawda 180% zysku, jednak jest to mylące. Po pierwsze stopa z 5,5 tys. % spada do mizernych 180% gdy 'przegapiamy' obłęd '92 - '94. Po drugie urealniona stopa zwrotu (przypominam: nie uwzględniająca dywidendowych cash flowów i ich reinwestycji co nieco odmieniłoby ten obraz)** to -1.31% rocznie implikując zubożenie (sic!) na przestrzeni 25 lat w skali 1/3 naszego początkowego majątku!


1994 - 2019*
Zysk nominalny: 180%
Średnioroczny zysk nominalny: 4,1%
Zysk realny: -28,6%
Średnioroczny zysk realny: -1,3%
Inflacja całkowita: 293%
Średnioroczna inflacja: 5,5%

Osobiście uważam, że pojęte wprost 'inwestowanie na giełdzie' to zdyskredytowany i niebezpieczny pomysł pozwalający 'elitarnej' grupie ludzi o wątpliwych moralach odzierać z oszczędności życia przeciętnych zjadaczy chleba o raczej ograniczonej wiedzy i możliwościach finansowych. TFI, OFE, PPK,... mogą w najlepszym wypadku traktować nasz rynek jako bankową skrytkę pieniężną (wraz z ich obligacjami oprocentowanymi poniżej inflacji). Dywersyfikacja portfela to świadoma ucieczka od zysków a hedging pozycji to samookaleczenie. W obliczu giełdowej irracjonalności jedyna racjonalna strategia musi siłą rzeczy polegać na selektywnej spekulacji przy zamierzonej, świadomej akceptacji wysokiego ryzyka!

A jeśli ci to nie pasuje - zapomnij o giełdzie. Lepiej 'zainwestuj' w dobry sejf.

----------------------
*kalkulacje własne dzięki danym dostarczonym przez Refinitiv EIKON®
**WIG w rzeczywistości jest ważonym indeksem dochodowym uwzględniającym dywidendy i ich reinwestycję, pokrywającym uniwersum ok. 85% spółek notowanych na GPW spełniających określone kryteria:
    • liczba akcji w wolnym obrocie większa od 10%,
    • wartość akcji w wolnym obrocie większa od 1 mln EUR,
    • spółka nie może być oznaczona w sposób szczególny,
    • spółka nie może być zakwalifikowana do segmentu Lista Alertów oraz znajdować się w Strefie         Niskiej Płynności.

poniedziałek, 21 października 2019

USD/PLN w kierunku (prawie) parytetu - krok III

W ramach odświeżenia projekcji na dolarze sprzed półtora roku oraz analizy powiązania z W20 sprzed roku dziś zaktulizowany obraz naszego benchmarkowego crossa.


Fala II wygląda na kompletną. Rynek powinien już obecnie kontynuować swój ruch w ramach 8-letniego cyklu osłabienia dolara z towarzyszącym mu przepływem kapitału w kierunku bardziej ryzykownych walut Emerging Markets, w tym bardzo niedowartościowanej złotówki. Ostateczny cel dla USD/PLN jest póki co trudny do precyzyjnego określenia, niemniej do 2025 r. ogromna płaska konstrukcja [3-3-5] sprowadzi wycenę w rejon dołka z 2008 r. +/- 15%. Jeśli fala -C- będzie prostym impulsem to przychylać się będę w stronę górnej granicy strefy wsparcia. Jeśli w jej ramach V podfala się wydłuży (a na mocno zlewarowanym forexie 'piątki' lubią to robić) wtedy faworyzować będę dolną.

Wygląda też na to, że to jednak FOREX będzie pełnił rolę zwiadowcy w marszu aprecjacji polskiego rynku. Giełda będzie się trzymać z tyłu lecz ruszy "na dniach", być może uniesiona pieniędzmi z PPK, które w końcu przyjmą na siebie ciężar asymilacji odpływów z OFE. 

Powodzenia!

sobota, 17 sierpnia 2019

Skomplikowana prostota v1.10

Jeśli nasz bluechipowy indeks będzie parł w kierunku 2.000 pkt. z dotychczas okazywanym impetem w identyfikację całej konstrukcji trzeba będzie nałożyć dwie drobne poprawki. A właściwie jedną, która zaimplikuje tę drugą.


Trójkąt w tej wersji zdarzeń nie jest już załamany. Kończy się 2 miesiące wcześniej. TUK tym samym również zaczyna się wcześniej i przyjmuje postać bardziej unikalnego trójkąta ukośnego kończącego rozszerzającego się. 

Poziom docelowy dla fali 2 pozostaje bez zmian. Poziom czasowy przesuwa się na sierpień. Nie oczekuję tutaj dywergencji na oscylatorze RSI. Raczej czegoś w rodzaju podwójnego dna. Jak widać trójkąt zakończy się bez dobicia do dolnej linii ograniczającej.

W tej wersji zdarzeń pozorna kapitulacja emanująca z rozpaczliwej szarzy niedźwiedzi jest tylko symptomem ich rezygnacji i wyczuwalnej w drżącym pod naporem kopyt byków, wzbierającej tuż za rogiem eksplozji złości.

Formalne potwierdzenie fali i z 3: wzrost > 2.421 pkt.
Formalne zanegowanie scenariusza: spadek < 1.990 pkt.
 
Powodzenia!

wtorek, 13 sierpnia 2019

Skomplikowana prostota

Pomimo pozornej złożoności korekty na WIG20 konstrukcja wciąż wygląda na prosty zygzak abc - a więc konstrukcję jakiej należałoby oczekiwać na aktualnym etapie rozwoju hossy. Formacja składa się z szybkiej, prostej w budowie fali a - rozbudowanego w czasie trójkąta w fali b oraz wyraźnie pięciofalowej skompresowanej do TUK (na to wskazuje dotychczasowa budowa) fali kończącej c.


W ostatniej fazie korekty oczekiwać będę dywergencji między ceną a względną siłą indeksu (RSI). Szerokość trójkąta, wewnętrzne fale korekty w fali 1. oraz projektowane proporcje Fibo między 2 i 1 oraz c i a  wskazują na wsparcie w rejonie 1.990 - 2030 pkt. Oczekiwany czas finalizacji korekty to zwyczajowy miesiąc krachów (możliwe błyskawiczne (c) z podsycającym strach złamaniem linii wsparcia TUK).

Formalne potwierdzenie fali i z 3: wzrost > 2.421 pkt.
Formalne zanegowanie scenariusza: spadek < 1.990 pkt.

Powodzenia!

środa, 15 maja 2019

Quo Vadis GPW

Dokąd zmierzasz giełdo? Pierwszy raz od dawna jest to dla mnie całkowitą niewiadomą. Najbardziej prawdopodobne, że WIG20 jeszcze nie zakończył fali 2. i będzie spadał aż do momentu ustanowienia nowego lokalnego dna. Zazwyczaj fala kontynuacji po finalizacji trójkąta jest krótka i sięga jedynie szerokości trójkąta. Tu jednak jest pewien szkopuł. Trójkąt w tym miejscu nie wygląda technicznie poprawnie. Idzie o niuanse. Zgodnie z regułą 68.: "Trójkąt zaczyna się i kończy prostym zygzakiem". Ostatnia fala prostym zygzakiem nie była (raczej załamanym w ostatniej fazie, potrójnym zygzakiem). Fakt ten pozostaje dla mnie wielce problematyczny.

W związku z tymi nieścisłościami na ten moment nie posiadam scenariusza wiodącego. Ustawiam się w trybie oczekiwania - "wait and see" ze szczególną obserwacją poziomu w rejonie 2000 pkt.


* * * * *

Od początku 2019 r. polski parkiet wyróżnia się tragikomiczną wręcz słabością. Zdaje się że przyczyny takiego stanu rzeczy tkwią niemal w 100% w polityce. Nie będę ich tu jednak ani wymieniał ani tym bardziej analizował. Nie leży to w sferze moich zainteresowań. Poniżej przedstawiam jedynie konsekwencje. 

Rysunek przedstawia porównania relatywnej siły WIG20 w zestawieniu z (w miarę) reprezentatywnym, choć i subiektywnym zbiorem światowych indeksów (przydałoby się więcej ale obraz by zanadto się zamętnił). Horyzontalna białą linia to nasz benchmark od początku 2019 r. przyrównany dzień po dniu do głównych indeksów wyrażonych w lokalnych walutach (zgodnie z kolejnością jak w legendzie):
  • Węgier,
  • Czech,
  • Rosji,
  • Ukrainy,
  • Grecji,
  • Hiszpanii,
  • Niemiec,
  • Wielkiej Brytanii,
  • Turcji,
  • Chin,
  • Japonii,
  • Tajwanu,
  • USA,
  • Krajów Gospodarek Wschodzących.


Jak widać nawet turbulentna, pogrążająca się w ekonomicznym chaosie i obdarowana niemal już śmieciowymi ratingami Turcja była mocniejsza od nas (+4%) a okresowo jedynie Ukraina okazywała znacząco większą słabość, choć ostatecznie wyschodzi na plus. Reszta giełd zostawiła nas daleko w tyle, a liderami grupy są Grecja (!?!) (+29%), Chiny (+27%) oraz Rosji (+24%)!

Czy cokolwiek usprawiedliwia tak rozpaczliwy obraz i tragiczną pozycję naszego parkietu łącznie z tłem malowanym przez naszych wschodnich sąsiadów? Kiedy ta bolesna słabość polskiej giełdy się skończy? Czy jest szansa na odreagowanie jeszcze przed przeprowadzeniem reformy OFE? Nadal uważam, że tak, jednak krytyczne poziomy zbliżają się ostatnio bardzo szybko - szybciej niż ktokolwiek mógł się spodziewać.

wtorek, 14 maja 2019

W20 vs OW20: rozliczenie i wnioski

Opcja OW20E192500 została sprzedana po 28 dniach utrzymywania w porfelu. Potężna konsolidacja okazała się być zabójcza dla jej wartości. Spadek indeksu o 1,5% spowodował spadek wartości opcji o ponad 90%. Założony stop loss został zrealizowany wraz ze spadkiem indeksu W20 poniżej 2.340 pkt, co było równoznaczne z zanegowaniem potencjalnej superfali.

Szczegółowe rozliczenie wygląda następująco:

Wartość początkowa W20: 2.376
Wartość końcowa: 2.340
Różnica: -36 pkt. (-1,5%)

Wartość początkowa opcji (ASK): 11 pkt.
Wartość końcowa (BID): 1 pkt.
Różnica: -10 pkt. (-90%)

Uśredniony (przybliżony) wpływ współczynników greckich na wycenę opcji:

Delta: -36 (pkt) * 0,11 = -3,9
Thetha: 28 (dni) * (-0,27) = -7,5
Vega: 1,2 (wzrost zmienności implikowanej) * 2 = +2,4
Bid/Ask Spread: -1,0
SUMA: -10,0 pkt.


Wnioski:

1. Jak widać nie spadek instrumentu bazowego lecz jego zachowanie i przedłużająca się konsolidacja odpowiadały za największą część straty;

2. Największym wrogiem pozycji długich (OTM) nie jest Delta (ruch instrumentu bazowego w odwrotnym kierunku niż zakładany) lecz Thetha - ciągła deprecjacji wartości czasowej;

3. Thetha jest jednocześnie największym sprzymierzeńcem pozycji krótkich (OTM) (następny eksperyment będzie oparty o takie właśnie podejście);

4. Delta nabiera znaczenia wraz z przejściem opcji z OTM do ATM (Delta = 0,5) i następnie coraz głębiej ITM (zmierza do 1);

5. Zmienność implikowana (Vega) jest trudna do oszacowania i uwzględnienia a priori w wycenie opcji;

6. Spread na najtańszych opcjach praktycznie praktycznie wyklucza opłacalność zajmowania pozycji. Dla opcji < 20 pkt. maksymalny spread dopuszczalny dla animatorów rynku (a ci w pełni korzystają ze swoich uprawnień) to 2,5 pkt dla dwóch najbliższych serii co już przy opcjach wartych 5 pkt (50 zł) może oznaczać 50% natychmiastowej straty przy zajęciu pozycji; poniżej wyciąg z programu GPW pod pięknym tytułem 'Super Animator':

"Minimalne wymogi i dodatkowe warunki animowania w ramach Programu: 
  1. Obecność w arkuszu zleceń – 80%; 
  2. Minimalny wolumen zleceń – 10 opcji; 
  3. Maksymalny spread:
  • dla serii opcji z najbliższym terminem wygaśnięcia jeżeli: 
    • limit ceny w zleceniu kupna ≤ 20 pkt = 2,5 pkt, 
    • 20 pkt < limit ceny w zleceniu kupna ≤ 200 pkt = 10%,  
    • limit ceny w zleceniu kupna > 200 pkt = 20 pkt; 
  • dla serii z drugim i trzecim najbliższym terminem wygaśnięcia jeżeli: 
    • limit ceny w zleceniu kupna ≤ 20 pkt = 2,5 pkt, 
    • 20 pkt < limit ceny w zleceniu kupna ≤ 200 pkt = 12,5%, 
    • limit ceny w zleceniu kupna > 200 pkt = 25 pkt; 
  • dla serii opcji z pozostałymi terminami wygaśnięcia jeżeli: 
    • limit ceny w zleceniu kupna ≤ 20 pkt = 3,0 pkt, 
    • 20 pkt < limit ceny w zleceniu kupna ≤ 200 pkt = 15%, 
    • limit ceny w zleceniu kupna > 200 pkt = 30 pkt;"

7. Obecność indywidualnych inwestowów na rynku opcji jest znikoma - zlecenia kupna po BEST BID i sprzedaży po BEST ASK zazwyczaj nie wypełniają się;

8. Dzięki dźwigni, nieliniowej wycenie oraz możliwości budowy złożonych strategii opcje mogą  być dobrym instrumentem hedgingowym, ale skrajnie ryzykownym spekulacyjnym;

9. Podejście do opcji musi zawierać w sobie założenie o dopuszczalnej 100%-owej stracie całkowitej.

środa, 3 kwietnia 2019

Wierzymy w superfalę > long na opcji call OTM

Kupmy sobie opcję. Zobaczymy co się stanie.

opcja W20E192500

Underlying: Indeks Wig20
Typ: Call
Strike: 2.500 pkt
Expiry: 3 piątek maja 
* * *
 
Moment zakupu > sygnał potwierdzenia fali .iii (wzrost W20 > 2.376 pkt) i poparcie na kontraktach (wzrost FW20 > 2.380):

2. kwietnia g. 14:20

Zakup po cenie ASK oferowanej w momencie wygenerowania sygnału przez animatora: 

11,0000 punktów (110 zł)

Implied volatility*: 14,18%
Delta**: 0,1686
Gamma***: 0,0028
Theta****: -0,3462
Vega*****: 2,10
Wartość wewnętrzna******: 0,0000
Wartość czasowa*******: 11,0000



* * *
Monetaryzacja:

Strategia I: domknięcie luki z 6. lutego z subiektywnie ustalonym punktem wyjścia na poziomie 2.520 pkt.

Strategia II: trzymanie do wygaśnięcia.

(Stop loss: pełne zanegowanie świecy z 2. kwietnia: spadek < 2.341 pkt).

Rozliczenie ze strategii nastąpi więc w dwóch transzach - raz w oparciu o wartość docelową i raz w oparciu o czas wygaśnięcia (ew. w oparciu o stop lossa).

Strategia podobna do no. 1 realizowana jest przez mnie również real-life.

__________________
*oczekiwana zmienność instrumentu bazowego w skali roku określona z pewnością 1 odchylenia standardowego charakterystycznego dla normalnego rozkładu cen (68,27%);
dla obliczenia oczekiwanego odchylenia can w okresie życia opcji należy znormalizować wynik do pożądanej daty wygaśnięcia: 2.376*14,18%*(31/250)^(1/2)=11,86%;
oczekuje się więc, że do wygaśnięcia opcji WIG20 z 68%-ową pewnością poruszał się będzie w przedziale około 2.257 - 2.495 pkt.
**wzrost W20 o 1 punkt przełoży się na wzrost ceny opcji o 0,1686 punktu
***wzrost W20 o 1 punkt przełoży się na wzrost Delty o 0,0028 punktu
****opcja codziennie traci 0,3462 punktu (wartości czasowej)
*****wzrost IV o 1 punkt przełoży się na wzrost ceny opcji o 2,1 punktu
******opcja nie jest w cenie więc nie posiada wartości wewnętrznej
*******wartość proporcjonalna do czasu do wygaśnięcia zmniejszająca się codziennie o Theta

wtorek, 5 lutego 2019

Akcelerator cząstek W20

Ostatnia, głębsza niż oczekiwałem korekta nieco zmodyfikowała oznaczenia fali, jednak bez wpływu na całą projekcję. Jeśli scenariusz miałby się nadal realizować, a tak raczej będzie, WIG20 powinien w najbliższych dniach (lub z niewielkim poślizgiem) dostać niezłego przyspieszenia. Tak czy inaczej układ fal nie pozostawia niedźwiedziom wielkiego pola manewru.


Trudno jednoznacznie stwierdzić czy .ii już się zakończyła. Jeżeli tak w istocie było, to była szybkim potrójnym zygzakiem, co by idealnie harmonizowało z dotychczasowym zygzakiem w (ii) i płaską w [ii]. W takim wypadku, zgodnie z regułą zmienności, w .iv oczekiwałbym korekty prostej, horyzontalnej i relatywnie głębokiej - np. płaskiej rozszerzonej z dołu.

Jeśli przyspieszenie nie przyjdzie w tym tygodniu - prawdopodobnie konstrukcja korekty się wydłuży do postaci płaskiej (lub kombinacji płaska + zygzak) rozbudowując bazę dla przyszłej głębokiej korekty w fali ii. W takim wypadku akceleracja zostanie jedynie odłożona w czasie.

Powodzenia!

środa, 23 stycznia 2019

W20 w drodze na szczyt 2011

Dłużsi stażem czytelnicy bloga wiedzą, że MirażeFortuny od lat (2013 rok) śledzą konsekwentnie jeden scenariusz. Jest to scenariusz wielkiej hossy, z punktu widzenia której nowa perspektywa sprowadzi wzrosty 2002 - 2007 do poziomu mizernej zmarszczki przy potężnej fali pływu. Fala ta będzie prowadzić nasz rynek przez około półtorej dekady złotego wieku. Będzie to wiek rozwoju gospodarczego Rzeczypospolitej znamionowanego konsekwentnym wysokim wzrostem PKB, wymiernym przyrostem sprzedaży i konsumpcji, niskimi stopami procentowymi, tanim kredytem, silną złotówką, rosnącymi cenami nieruchomości, galopującą siłą nabywczą wypłat, nieistniejącym bezrobociem, rozwojem socjalnych inicjatyw, naprawą demografii, stabilizacją polityczną, bezpieczeństwem wewnętrznym i zewnętrznym. "Złoty wiek" potrwa do połowy 4 dekady. Polska się wzbogaci. Będzie to najlepszy okres dla Polski od czasów 20-lecia międzywojennego. Potem nastąpi wydarzenie, które zachwieje pokoleniowym wysiłkiem i chwilowo zburzy nowy porządek rzeczy.

* * *

Zgodnie z oczekiwaniami WIG20 wszedł fazę relatywnej siły zarówno względem średnich i małych spółek jak i zagranicy. Taki stan rzeczy powinien się utrzymać dłużej (lata nie miesiące). Oba fakty są ze sobą oczywiście powiązane. U ich podstaw stoi zagraniczny kapitał, który odpływając z rynków dojrzałych będzie przepływał w kierunku rynków wschodzących uderzając głównie w najmocniejsze spółki zebrane w lewarowanych, "hedgowalnych" futuresami i opcjami narodowych benchmarkach, takich jak WIG 20.

Aktualizuję oznaczenia fali. Całość przyjęła postać nie prostego lecz podwójnie złożonego impulsu, tzn. takiego, który zainicjowany został zwodniczą konfiguracją fal "pierwszych" różnego stopnia do złudzenia przypominających zygzak. W końcu jednak rynek zdradził swoje zamiary i  widać że pozorne "abc" jest w rzeczywistości konfiguracją nakładających się "jedynek": (i)-(ii)-[i]-[ii]-.i-.ii-.iii... (tu obecnie jesteśmy - ok. 40% fali i już za nami). Formacja trochę zaskakująca na tak wczesnym etapie rozwinięcia fali 3. jednak alternatywy dla takiego oznaczenia już chyba nie ma...


Parę szczegółów wartych wzmianki:
  1. Fala (ii) była wertykalna, prosta i głęboka - zygzak;
  2. Fala [ii] była horyzontalna, prosta i głęboka - płaska obustronnie załamana;
  3. Fala .ii jest niejednoznaczna i trudna do identyfikacji lecz głęboka (płaska obustronnie rozszerzona lub złożony zygzak + zygzak).
W związku z tym, pozostawiając rozwój fali w zgodzie z regułą 3. KODEKSU należy oczekiwać, że
  1. Fala .iv będzie płytka i jednoznaczna w identyfikacji, np. samotna płaska;
  2. Fala [iv] będzie wertykalna, złożona i płytka - np. gwałtowny potrójny zygzak, który wprowadzi silny element niepewności o kontynuację trendu;
  3. Fala (iv) będzie horyzontalna, złożona i płytka i wprowadzi z kolei sporo bałaganu - np. płaska + trójkąt  (+?).
Po zakończeniu fali i oczekuję korekty w postaci zygzaka lub płaskiej lub ich kombinacji ze wsparciem w okolicy fali .iv lub .ii.

Na koniec warto zwrócić uwagę na RSI, który zarówno na dziennym jak i tygodniowym interwale pozostaje wciąż daleko od strefy wyprzedania. Natomiast EMA100 jest blisko przewyższenia EMA200. Sygnał w przeszłości bardzo często wykorzystywany był do chwilowego osłabienia popytu (fala ..iv?).

Formalne zanegowanie powyższego scenariusza mogłoby nastąpić w wypadku spadku indeksu poniżej 2.344 pkt.

Powodzenia!